Son yıllarda giderek artan fiyatlardan en fazla etkilenen gruplardan biri özellikle büyük şehirlere üniversite okumak için göç etmiş öğrenciler. 2021’de Kira fiyatlarında yüksek artışlar büyük şehirlerde öğrenciler için ciddi bir barınma sorunu oluşturmuş ve öğrenciler barınmayla ilgili taleplerini çeşitli protestolarla dile getirmişti. Son aylarda ise Türkiye’nin dört bir yanında birçok üniversitede yapılan yemekhane zamlarına yönelik protestolar düzenleniyor. 2021 Ocak dikkate alındığında TÜİK verilerine göre genel fiyat düzeyi %229, gıda fiyatları ise %286 artmış olmasına rağmen 2021’den bu yana KYK bursu/kredisi alabilen bir öğrencinin eline geçen miktar sadece %92 arttı. Aradaki fark da reel olarak yükselen fiyatlar karşısında KYK bursunun giderek eridiğini gösteriyor.
Üç Büyük Şehirde Kiralar Son Bir Yılda %100’ün Üzerinde Arttı
Barınma ihtiyacı öğrencilerin en büyük masraf kalemlerinden birini oluşturuyor. 2022-2023 eğitim yılı itibarıyla Türkiye’de yükseköğretime kayıtlı yaklaşık 7 milyon öğrenci bulunuyor. Buna karşılık Kredi Yurtlar Kurumu’na (KYK) bağlı yurtların kapasitesi 876 bin seviyelerinde. Bu sayıya her yıl bakanlık ve belediyeler tarafından yeni yurtlar eklense de görece ucuz barınma sağlayan devlet yurtları kapasitesi kısıtlı. 2023/2024 itibarıyla KYK’ya bağlı yurtlarda en ucuz oda tipinde aylık ücret %50’lik artışla 345 TL oldu.
Yurt kapasitesinin sınırlı olması da öğrencileri barınma için kiralık ev aramaya itiyor. Öğrenci nüfusunun en yoğun olduğu üç büyük şehirde ortalama kira fiyatları öğrenci burslarını kat be kat aştığı gibi son bir yıldaki değişim oranı da bu erimeyi sürdürüyor.
KYK Bursu Yemekhane Fiyatlarına Yenildi
Öğrencilerin bütçe dostu beslenme sağlayabileceği yerlerin başında üniversitelerin yemekhaneleri geliyor. Fakat son yıllardaki yemekhane zamları da KYK bursundaki artışlar dikkate alındığında öğrencilerin karşılayabileceği öğün sayısında azalmaya neden oldu. Üniversitelerde farklı tarifelerin bulunduğu yemekhane ücretleri için Türkiye’de en fazla öğrencinin kayıtlı olduğu 10 üniversiteyi ele aldık. Sonuçlar çok iç açıcı değildi. Öğrencilerin KYK bursu ayda üç öğün yemelerine bile yetmiyor.