TBMM’nin 27. Yasama Döneminde Depremle İlgili 2033 Soru Önergesi Verildi

Türkiye bir deprem bölgesi ve depreme hazırlıklı olmak merkezi yönetimin en önemli sorumlulukları arasında yer alıyor. Yasama organı TBMM’de çeşitli illerden birçok milletvekili il bazında denetleme fonksiyonunu yerine getirerek kurumların deprem hazırlıklarıyla ilgili soru önergeleri veriyorlar. 

TBMM “Yazılı Soru Önergesi Sorgu Formu” sayfasını kullanarak “deprem” anahtar kelimesiyle arama yapıldığında sadece  27. yasama döneminde toplam 2033 yazılı soru önergesi verdiği tespit ediliyor. Bu soru önerilerden 510’u zamanında cevaplanırken 1046’sı süresi geçtikten sonra cevaplanmış. 477 soru önergesi ise yanıtsız kalmış. 

6 Şubat 2023’te gerçekleşen Kahramanmaraş Depremleri sonucu depremden etkilenen 10 ile dair deprem soru önergelerini derledik. 

HATAY

Depremden en çok etkilenen illerden olan Hatay için depremle ilgili 55 soru önergesi verildi. "Hatay ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin" 15 soru önergesi veren İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi’nin önergelerinin 9'u cevaplandı, 4'ünün cevaplanmadığı gelen kağıtlarla ibraz edildi, 2'si süresi geçtikten sonra cevaplandı. 

Hatay Milletvekili Lütfi Kaşıkçı’nın Hatay ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin soru önergesinin de dahil olduğu 7 soru önergesinin 5’i süresi geçtikten sonra cevaplandı 2'sinin ise cevaplanmadığı gelen kağıtlarda ilan edildi. 30 Nisan 2020 yılında “Hatay'da binaların depreme karşı dayanıklılığına ve kentsel dönüşüm eylem planına ilişkin” soru önergesine Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca verilen cevapta, Bakanlığın 2023 vizyonu kapsamında “Kentsel Dönüşüm Uygulamalarının Bütüncül Bir yaklaşımla Hazırlanmasına Yönelik İlke ve Esaslar”ın hazırlanıp onaylandığı belirtildi. Ayrıca 6306 sayılı kanun kapsamında, Hatayda 7.904 adet bağımsız bölümü içeren 2.177 adet riskli yapı tespit edilmiş ve bu yapılardan 6.010 bölüm içeren 1818 yapının yıkımı gerçekleştirilmiştir denildi.

Hatay Milletvekili İsmet Tokdemir’in  "Hatay ilinde olası bir depreme karşı alınması gereken önlemlere ilişkin" soru önergesi de süresi geçtikten sonra cevap almış. 

KAHRAMANMARAŞ

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi, “Kahramanmaraş ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin" 12 soru önergesi verdi, 7'si cevaplandı, 2'si süresi geçtikten sonra cevaplandı. 3 önergenin ise cevaplanmadığı gelen kağıtlarla ilan edildi.

İstanbul Milletvekili Gamze Akkuş İlgezdi, “Kahramanmaraş'ta yer alan Necip Fazıl Şehir Hastanesinin depreme dayanıklılığına ilişkin” 2 soru önergesi vermiş biri cevaplanmamış biri ise süresi geçtikten sonra Çevre Şehircilik ve İklim Bakanlığı tarafından, “Önergedeki hususlara ilişkin bilgilerin Sağlık Bakanlığı'ndan edinilmesinin uygun olacağı değerlendirilmektedir” diye cevaplanmış.

Ankara Milletvekili Servet Ünsal da  “Kahramanmaraş Necip Fazıl Şehir Hastanesinin bir fay hattı üzerinde olduğu iddiasına ve şehir hastanelerinin binalarının deprem yönetmeliklerine uygun olup olmadıklarına ilişkin” soru önergesi vermiş ancak cevap alamamış.

Kahramanmaraş Milletvekili Ali Öztunç, “Kahramanmaraş ilinde olası bir depreme karşı alınan önlemlere ilişkin” soru önergesi vermiş ve süresi geçtikten sonra cevaplanmış.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından verilen cevabın bir bölümünde ise şunlar ifade edilmiş: 

“6306 sayılı kanunun yürürlüğe girdiğinden bu yana 6306 sayılı kanun kapsamında, Kahramanmaraş ili genelinde 4.576 adet bağımsız bölüm içeren toplam 1396 adet “Riskli Yapı” olarak tespit edilmiş bu yapılardan, 4344 adet bağımsız bölüm içeren toplam 1.303 adet riski yapının yıkımı gerçekleştirildi”

Devamında ise; 

“Bununla beraber bakanlığımız 2023 vizyonu çerçevesinde , kentsel dönüşüm uygulamalarında karşılaşılan sorunların çözümü, bütüncül yaklaşımın geliştirilmesi, sürecinin iyileştirilmesi ve stratejinin belirli programlar dahilinde ortaya konulması amacıyla kentsel dönüşüm uygulamalarını yönlendirecek olan ‘Kentsel dönüşüm Strateji Belgesinin hazırlanmasına yönelik ilke ve esaslar’ hazırlanmış ve 19/02/2019 tarihinde Bakanlık Makamı oluru ile onaylanmıştır” denildi.

GAZİANTEP

Gaziantep’in ‘deprem’ durumuna ilişkin 20 soru önergesi verildi. 13'ü süresi geçtikten sonra cevaplandı, 5'i ise cevaplanmadı.

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi "Gaziantep ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin" 16 soru önergesi verdi 2’si zamanında, 10'u süresi geçtikten sonra cevaplandı, 4'ü ise cevaplanmadı. Çelebi’ye 24 şubat 2022’de verdiği önergeye yanıt veren Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Bakanlığımıza bağlı kurum ve kuruluşların Türkiye genelindeki binaların deprem etkisi altındaki performansların değerlendirilmesi ve güçlendirilmesi "Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği" ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda yapılmaktadır” şeklinde cevaplandı.

ADANA

Adana’nın deprem durumuna ilişkin 21 soru önergesi verildi.

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi "Adana ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılıklarına ilişkin" 16 soru önergesi verdi. Önergelerin 2’si cevaplanırken  9'u süresi geçtikten sonra cevaplandı 5'i ise cevaplanmadı.

Adana Milletvekili Kemal Peköz'ün verdiği “Adana ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılıklarına ilişkin soru önergesi” ise yanıtsız kaldı.

Adana Milletvekili İsmail Koncuk’un 25 Şubat 2020’de verdiği “Adana ilinde yaşanacak olası bir depreme karşı alınan önlemlere ilişkin” soru önergesine yanıt veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “6306 sayılı Afet Riski Alanlarının Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’un Uygulama Yönetmeliği’nin ekinde yer alan Riskli Yapıların Tespit Edilmesine İlişkin Esaslar’da belirlenen prosedür çerçevesinde gerçekleştirilmekte olup 6306 sayılı Kanun yürürlüğe girdiği 2012 yılından bugüne kadar Adana İli Genelinde 8496 adet bağımsız bölüm içeren 1710 adet yapı maliklerince ‘riskli yapı tespiti’ yaptırılmış, bunlardan 6502 adet bağımsız bölüm içeren toplam 1226 adet riskli yapının yıkımı gerçekleşmiştir” denildi.

ADIYAMAN

Adıyaman’da deprem durumuna ilişkin 29 soru önergesi verildi.

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi  “Adıyaman ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin” 11 önerge verdi. 4’ü cevaplandı, 4’ü cevaplanmadı, 11 süresi geçtikten sonra cevaplandı.

Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere Adıyaman ilinde okulların depreme karşı güçlendirilmesi çalışmalarına ilişkin ve Adıyaman'ın Samsat ilçesinde yaşanan deprem sonrasında zarar gören konutların yerine yenilerinin yapılmasına yönelik çalışmalara ilişkin soru önergelerini de içeren 17 soru önergesi verdi. 5'i cevaplandı 11'i süresi geçtikten sonra cevaplandı. 1’i ise cevaplanmadı. Tuddere’nin okulların güçlendirilmesine yönelik sorusuna Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından verilen cevapta (7 Ekim 2021) “Söz konusu binalara yönelik güçlendirme çalışmaları yurt çapında yürütülmektedir” denildi.

KİLİS

Kilis’te deprem durumuna ilişkin 18 soru önergesi verildi.

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi “Kilis ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin” sorusunu da içeren 15 önerge verdi. önergelerin 1’i cevaplandı, 13’ü süresi geçtikten sonra cevaplandı, 1’i cevaplanmadı.

Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin verdiği  “Kilis ilinde okulların depreme karşı güçlendirilmesi çalışmalarına ilişkin” 2 soru önergesinin 2'si de cevaplandı. Milli Eğitim Bakanı Mahmut Özer tarafından verilen cevapta, 1998 deprem yönetmeliği öncesinde olan kurumların tetkiklerinin öncelikli olarak yapıldığına dikkat çekilerek, 2011 yılından bu yana (7.10.21) ülke genelinde 5 binden fazla eğitim kurumunda deprem dayanıklılığı testi yapıldığı, 1500’den fazla eğitim kurumu hakkında depreme dayanıklı olmadığı gerekçesiyle yıkım kararı verildiği, 2000’den fazla eğitim kurumunun ise güçlendirdiği açıklandı.

DİYARBAKIR

Diyarbakır’da deprem durumuna ilişkin 18 soru önergesi verildi.

İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi’nin  “Diyarbakır ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşların binaları için depreme dayanıklılık testi yapılıp yapılmadığına ve depreme karşı alınan önlemlere ilişkin” sorusuna Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından verilen cevapta “İlgili kurum ve kuruluşlarımıza ait binalarda deprem analizi tespit çalışmaları yapılmakta olup, olası depreme karşı güçlendirme ihtiyacı tespit edilmesi durumunda yapısal takviye çalışmalarının yapılmasına devam edilmektedir. Ayrıca, acil durum planı ve koruma planları da uygulanmaktadır”  denildi.

Adıyaman Milletvekili Abdurrahman Tutdere’nin 1 Eylül 2021 tarihinde verdiği,  “Diyarbakır ilinde okulların depreme karşı güçlendirilmesi çalışmalarına ilişkin” 2 önergesi de cevap buldu. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından verilen cevapta, “Söz konusu kurumlara ait binalara yönelik güçlendirme çalışmaları yurt çapında yürütülmüştür. Ayrıca, bazı kamu kurum ve kuruluşları da geçen zaman içerisinde Bakanlığımız dışında kendi bünyelerinde veya Valilikler kanalıyla deprem inceleme çalışmalarını yürütmektedir” denildi. 

MALATYA

Malatya’da deprem durumuna ilişkin 24 soru önergesi verildi.

Malatya Milletvekili Veli Ağbaba 5 önerge verdi, 5'i de süresi geçtikten sonra cevaplandı. Malatya fayı etki alanında olan bölgelere yönenelik alınan önlemleri soran Ağbaba’ya cevap veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, “2189 adet binanın ‘riskli yapı’ olarak tespit edildiği, tespiti yapılan 2705’i konut, 280’i ticari olmak üzere 2985 adet bağımsız birime sahip 1674 binanın yıkıldığı, 515 adet yapıda ise yıkım sürecinin devam ettiği, ‘Riskli Yapı’ olarak tespiti yapılan 2189 yapıda bulunan 2885 adet bağımsız birimin yeniden yapılandırılmak üzere 6306 sayılı kanun uyarınca kentsel dönüşüm kapsamında alındığı tespit edilmiştir.” dedi.

OSMANİYE

Osmaniye’de deprem durumuna ilişkin 15 soru önergesi verildi.

İstanbul Milletvekili Dilşat Canbaz Kaya Osmaniye ilinde yaşanacak olası bir depreme yönelik alınacak önlemlere ilişkin sorusu yanıtsız kaldı.

Osmaniye milletvekili Baha Ün'ün “Osmaniye'de binaların olası bir depreme karşı güçlendirilmesi çalışmalarına ilişkin” sorusuna süresi geçtikten sonra yanıt verildi. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından verilen yanıtta, “09.06.2016 tarihinde mikro bölgeleme etüt raporu bakanlığımızca onaylanmış olup belediye sınırları içerisinde önlem alınması gereken riskli alanlar belirlenmiştir. Söz konusu rapor imar planına altlık teşkil etmektedir. Ayrıca, parsel bazında yapılacak yapılara ilişkin zemin etüt raporları hazırlanarak ruhsatları bugüne göre tanzim edilmektedir…” denildi. Ayrıca kamu spotu yayınlanması suretiyle bilgilendirme faaliyetleri yapıldığına da açıklamada yer verildi.

ŞANLIURFA

Şanlıurfa’da deprem durumuna ilişkin 16 soru önergesi verildi. 

16 önergenin tamamı “Şanlıurfa ilinde Bakanlığa bağlı kurum ve kuruluşlara ait binaların depreme karşı dayanıklılığına ilişkin” sorusuna yanıt arayan İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi tarafından verildi. Ticaret Bakanlığı tarafından verilen cevapta, “Afet Yönetimi” başlığı altında yapılan çalışmalar kapsamında kamu binalarının risklerinin belirlenerek gerekli görülenlerin güçlendirilmesi ile olası bir afet durumunda kamu hizmetinin aksamaması ve can kaybının en aza indirilmesi amacıyla güçlendirme çalışmaları Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na verilmiştir.” denildi.