Kişi Başına Düşen GSYH Beş Yıl Aradan Sonra 10 Bin Doların Üstüne Çıktı
Türkiye İstatistik Kurumu 2022 yılına ait GSYH verilerini kamuyla paylaştı. 2018’de 10 bin doların altına düşen kişi başına düşen GSYH beş yıl sonra tekrar 10 bin doları aşarak 10 bin 659 dolar oldu. Bazı ülkeler için tahminleri de içeren IMF verilerine göre ise Türkiye kişi başına düşen GSYH miktarından büyüme kaydetse de 2021’e göre bir sıra geriledi. Kişi başına düşen GSYH miktarına göre 2022’de Türkiye, Meksika’nın ardından 77. sırada yer aldı. IMF’nin tahminlerine göre 2023 ve 2024’te Türkiye’de kişi başına düşen GSYH 12000 - 12500 dolar arası gerçekleşecek. 2022’de kişi başına düşen gelirde 100 bin doları geçen ülkeler ise Lüksemburg, Norveç ve İrlanda oldu.
Hanehalkı Tüketim Harcaması GSYH’nın %57’sini Oluşturdu
2022’de yerleşik hanehalkının nihai tüketim harcaması 2017’den beri en yüksek seviyesine ulaştı ve %57 olarak gerçekleşti. Devletin nihai tüketim harcaması oranı ise 1999’dan bu yana en düşük seviye olan %11,7’ye geriledi. Yapılan özel ve kamu sektörü yatırımlarını ifade eden gayri safi sabit sermaye oluşumunun payı %29,2 olurken GSYH’nin %38,6’sı kadar mal ve hizmet ihracatı, %42,6’sı kadar ise ithalatı yapıldı.
Eğlence ve Kültür Harcamaları %49 Arttı
Hanehalkının nihai tüketim harcama kalemleri arasında son bir yılda en yüksek oranda artan kalem eğlence ve kültür oldu. Eğlence ve kültürü son bir yılda harcamaları %35,9 artan lokanta ve oteller izledi. 2022’de sağlık harcamaları da %32,7 oranında artış gösterdi. Oransal olarak en az artış yaşayan kalem ise %1,3 ile alkollü içecekler, tütün ve narkotik maddeler oldu. Bu kalem %7,7 artışla gıda ve alkolsüz içecekler kalemi izledi. 2018’den bu yana değerlendirildiğinde ise eğlence ve kültür harcamalarında artış oranı %121’e ulaştı. Bu kalemi toplam harcamaları son 4 yılda %81 oranında artan giyim ve ayakkabı izliyor.
GSYİH’de En Büyük Pay İmalat Sanayinin
2022’de imalat sanayi milli gelirin %22,1’ini oluşturdu. Sektör 2021’e göre büyüme oranının biraz altında %4,3’lük bir büyüme kaydetti. 2022’de GSYH’nin %13,5’ini oluşturan toptan ve perakende ticaret ikinci büyük sektör olurken ulaştırma ve depolama %10 ile üçüncü büyük sektör oldu. 2021’e göre en fazla büyüyen sektörler ise konaklama ve yiyecek hizmetleri (%32,1), finans ve sigorta faaliyetleri (%20,7) ve hanehalklarının işveren olarak faaliyetleri (%20,6) oldu.
